geoorde fuut met jong, dodaars, porseleinhoen en andere zomervogels

July 15, 2021 • Leave a Comment

Hallo,

Terug naar Paterswolde voor een tweede sessie, eind mei, met geoorde futen. Ik tref daar nu ouders met jongen. Fraai getekende, ja geschilderde vogels, met hun helder okergele oorpluimen, op een kort gekuifde, donkere kop met daarin felle, rode laser-ogen. De rest van het kleed combineert tinten grijs met rode oker en, soms zichtbaar, een streep wit in de vleugel. Iedereen wordt blij van zoveel goede smaak, al is het verenkleed van die fuutjes met alle opsmuk geëvolueerd speciaal om elkaar te behagen, niet de vertegenwoordigers van allerlei andere soorten. Hoe zien die futen elkaar eigenlijk? Waarschijnlijk met nog meer kleurnuances dan wij ze zien, vooral in het ultraviolette deel van het lichtspectrum. Ze vinden elkaar denk ik heel mooi, wellicht zelfs opwindend! En ja, niet toevallig, kom ik een artikel tegen (Kraaijeveld et al. 2004) dat aangeeft dat de futen de eerste diergroep zijn waarbij het verschijnsel van 'wederzijdse sexuele selectie' is vastgesteld, reeds in 1914 door Julian Huxley. Vergeet die term; het komt er op neer dat stelletjes geoorde futen voor elkaar kiezen afgaand op hun versieringen en vervolgens de zo gewaardeerde uiterlijkheden, voor zover ze erfelijk zijn, doorgeven aan volgende generaties. Daarom zijn geoorde fuut mannetjes mooi en vrouwtjes ook.

De gestreepte jongen varen vaak mee op de rug van één van de ouders. Het gerucht gaat dat dit altijd hun moeder is. Ik heb daarvan nergens een bevestiging kunnen vinden. Dat geldt ook voor andere geruchten rond geoorde futen, zoals: het vrouwtje zwemt in een paartje altijd voorop en: de mannetjes hebben langere oorpluimen dan vrouwtjes. Het onderscheid tussen mannetjes en vrouwtjes op basis van allerlei maten is wel onderzocht. Er blijkt, toch, een verschil tussen mannetjes en vrouwtjes: in gewicht, vleugellengte en snavellengte en -dikte. Ervaren waarnemers van geoorde futen zijn, zo beweert men, in staat mannetjes van vrouwtjes in het veld te onderscheiden. Mij lukte dat recent niet; ik zag het echt niet. Volgend jaar probeer ik het weer.

Geoorde futen doen mij denken aan dodaarzen, een andere kleine soort uit de futengroep, die ik eerder fotografeerde in een geïsoleerde poel in de Diemer Vijfhoek. Zeer bezige vogels, iets kleiner dan geoorde futen, met dezelfde tinten in hun verenkleed. Het gedrag van deze twee soorten verschilt enorm. Geoorde futen zijn kalm, stil en niet schuw. Dodaarzen zijn druk, agressief, luidruchtig en zeer schuw. Ze schrokken al hevig van een paar vingers waarmee ik een statief vanuit mijn schuiltentje wilde instellen. ik kon direct inpakken. (Wil je de fuutjes in meer detail bekijken scroll dan vooruit, te beginnen bij geoorde futen en enkel-klik op de eerste foto die opent)

Nog zo'n geschilderde vogel: een porseleinhoen. Ik fotografeerde de vogel in Waverhoek, vorig jaar en hij verschijnt nu pas in deze blog. Een volwassen exemplaar in zijn of haar typische broedhabitat.

Heb je weleens in het gras gelegen in een kwelder op Schiermonnikoog op 1m afstand van een foeragerende veldleeuwerik? Verderop wordt duidelijk wat je dan ziet.

En er is meer, zoals de purperreigers in de Kamerikse Nessen en in Kockengen, kleine vogels in de Everdinger Waard en een nieuwe foto van een gierzwaluw. Doet mij onmiddellijk denken aan Luit en aan de gierende zwaluwen rond het oude kerkje in Heeg.

Ik wens je veel kijkplezier,

Met groet!

Best regards!

Jieles van Baalen